Historia Lotnictwa Polskiego
 
     
   
     
 
 

Lublin R-XIIIF

  • Strona główna \ Samoloty i inne \ Lublin R-XIIIF
  • Lublin R-XIIID

    Lublin R-XIIIF z silnikiem Mors,
    Źródło: Jerzy B. CYNK, "Wrzesień 1939 - Siły lotnicze Polski i Niemiec", WKiŁ, Warszawa 1989

    Wersja rozwojowa samolot towarzyszącego Lublin R-XIIID.

    Był drugą propozycją ZMPiL przedstawioną wraz z Lublin R-XIIIE.

    Prototyp (nr 56.01) był budowanu w okresie od 8 lipca 1933 r. do listopada tego samego roku. Był napędzany silnikiem Skoda G-1620 o mocy 340 KM.

    28 lipca 1934 r. podczas lądowania w pierwszym oblocie zapalił się silnik. W tej sytuacji zdecydowano się na zamontowanie silnika Wright J-5Ab. W takiej konfiguracji samolot został przekazany do testów użytkowych w jednostce wojskowej.

    Jeszcze w tym samym roku podpisano umowę nr 163/34 na wyprodukowanie 50 egzemplarzy R-XIIIF. Z racji trwających prac nad silnikiem G-1620, uzgodniono że tylko część samolotów otrzyma silnik tego typu. Reszta egzemplarzy miała mieć zamontowany silnik Wright.

    Z racji dużej liczby modyfikacji samolot potraktowano jako nowy typ przydzielając mu numer 58.

    Prototyp (już z numerem 58.1) przeszedł w 1935 r. testy w IBTL. Wydana opinia była bardzo krytyczna i wskazywała na niedopracowanie konstrukcji oraz konieczność dokonania wielu poprawek.

    10 sierpnia tego samego roku KZA wysłało do ZMPiL pismo z nakazem wykonania poprawek. Po odebraniu przez lotnictwo wojskowe siedmiu egzemplarzy z silnikiem G-1620 kontrakt anulowano. Było to jednym z istotnych powodów ogłoszenia w późniejszym czasie upadłości wytwórni ZMPiL.

    W utworzonych w lutym 1936 r. zakładach LWS, dokończono osiemnaście egzemplarzy w róznym stadium budowy przejętych od syndyka. Ostatecznie LWS dokończyło realizację całego podpisanego wcześniej kontraktu.

    Samolot zalecano użytkować z dużymi ograniczeniami. Zmniejszono zapas paliwa. Z racji tendencji do wchodzenia w płaski korkociąg konieczne było kontrolowanie rozkładu mas, oraz poszerzono zakres regulacji statecznika poziomego. Mogli na nim latać tylko doświadczeni piloci.

    Uważano że ta wersja ma zbyt twarde stery i jest mniej zwrotna od poprzednich odmian.

    Żadnego egzemplarza nie skierowano do eskadr bojowych, kwalifikując go jako typ szkolny.

    Pierwsze egzemplarze z 1935 r. przekazano do CWOL w Dęblinie. Kolejne były przekazywane do LSSiB w Grudziądzu, SPRL w Radomiu, eskadr treningowych w sześciu pułkach lotniczych, oraz do Sztabowej Eskadry treningowej.

    W Eskadrze Treningowej / 1PL w Warszawie, dokońca sierpnia 1939 r. jeden egzemplarz przebudowany na dwuster używano jako typ przejściowy do nauki w lotach nocnych, przed przejściem na typ P.11.

    Egzemplarz o numerze 58.23 przebudowano w PZL na aerologiczny - do rozpoznania pogodowego i pomiarów meteorologicznych.

    Łącznie zbudowano 50 egzemplarzy.

    Samolot Lublin R-XIIIF był dwumiejscowym górnopłatem o konstrukcji mieszanej.

    Kadłub kratownicowy spawany z rur stalowych, krytych płótnem, oraz blachą duralową w przedniej części kadłuba. Miał zamontowany zbiornik paliwa wyrzucany w locie.

    Skrzydła drewniane dwudźwigarowe, nosek kryty sklejką, dalej płótnem. Mocowane do kadłuba piramidką i dwoma parami zastrzałów o przeroju kroplowym.

    Usterzenie spawane z rur stalowych, kryte płótnem.

    Podwozie stałe trójgoleniowe z płozą ogonową. Koła z owiewkami.

    Załogę samolotu Lublin R-XIIIF stanowili pilot i strzelec-obserwator.

    Silnik Skoda Wright J-5AB
    (gwiazdowy)
    Moc [KM]
     
    220
     
    Rozpiętość [m]
     
    13,20
     
    Długość [m]
     
    8,45
     
    Wysokość [m]
     
    2,86
     
    Powierzchnia nośna [mkw]
     
    24,5
     
    Masa własna [kg]
     
    1033
     
    Masa całkowita [kg]
     
    1545
     
    Prędkość maks. [km/h]
     
    215
     
    Pułap [m]
     
    5 500
     

    Źródła:

    • Jerzy B. CYNK, "Wrzesień 1939 - Siły lotnicze Polski i Niemiec", WKiŁ, Warszawa 1989
    • Andrzej GLASS, "Polskie konstrukcje lotnicze, tom I", wyd. Stratus 2004
    • Andrzej MORGAŁA, "Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939", Bellona Lampart, Warszawa 2003