Tański - śmigłowiec

W latach 1905-1906 Czesław Tański zaczął się interesować śmigłowcami. Po wykonaniu pomyślnych prób z modelami rozpoczął w 1907 roku budowę śmigłowca, nazywając go śrubowcem. Śmigłowiec składał się z dwóch przeciwbieżnych umocowanych współosiowo wirników, na osi przed którą siedział pilot zapięty w uprząż. Napęd w pierwszej wersji śmigłowca stanowiła korba.

Pierwsze próby przeprowadzono w 1908 roku w Warszawie na ul.Mazowieckiej 2, na podwórzu domu w którym mieszkał konstruktor. Pilotem był rosyjski żołnierz przydzielony do dyspozycji Tańskiego. Pierwsze próby wykazały, że wirnik napędzany siłą rąk daje za małą siłę nośną (rzędu 12 kG).

Po pierwszych próbach Czesław Tański zmodyfikował pierwszy egzemplarz śmigłowca dodając mu podwozie w kształcie kozła. W 1909 roku zamontowano dodatkowo silnik Anzani o mocy 2,5 KM. W trakcie nastepnej serii prób okazało się, że smigłowiec nie jest w stanie unieść człowieka, gdyż z powodu braku chłodzenia następowało przegrzewanie się silnika aż do czerwoności.

W roku 1910 roku śmigłowiec został przeniesiony do hangarów Awiaty na Polu Mokotowskim w Warszawie, gdzie budował samolot Łątka. W późniejszym czasie trzymał go w domu, aż do przekazania w 1934 roku kiedy konstrukcja została zakupiona przez LOPP i przekazana do Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. W 1938 roku śmigłowiec był eksponowany na Wystawie Lotniczej we Lwowie. We wrześniu 1939 roku eksponat znajdował się w muzeum w Warszawie, i został całkowicie zniszczony podczas obrony miasta.

Łopaty wirników śmigłowca Tańskiego były konstrukcji drewnianej, kryte tylko na górnej powierzchni gazą jedwabną podklejoną bibułą. Wirniki dwułopatowe, z osiami z rur stalowych, na łozyskach.

Inne fotografie / ilustracje:

Silnik	Anzani
Moc silnika [KM]	2,5
Średnica wirników [m]	8,5
Wysokość [m]	3
Masa własna I wersja [kg]	25
Masa całkowita II wersja [kg]	35

Źródła:

• Andrzej GLASS "Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939", WKiŁ, Warszawa 1977
• Jerzy R. KONIECZNY "Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945", WKiŁ , Warszawa 1984