Jakowlew Jak-9U

Rosyjski samolot myśliwski opracowany w biurze konstrukcyjnym Aleksandra Jakowlewa w 1943 roku.

W stosunku do poprzednich wersji zmodyfikowano poważnie konstrukcję kadłuba oraz skrzydeł. Zmiany objęły także napęd i w wersji tej początkowo zastosowano silnik WK-105PF2. Niestety pomimo wyraźnej poprawy osiągów i pozytywnych ocen ze strony armii nie przyjęto w lutym 1944 roku samolotu do produkcji z uwagi na zbyt mały zasięg.

Równolegle z próbami i testami płatowca silnikiem WK-105PF2 prowadzono także próby z silnikiem WK-107A. Po początkowych problemach z niezawodnością silnika, zmodyfikowano i poprawiona napęd i w grudniu 1943 roku samolot był już gotowy do testów.

W okresie od stycznia do kwietnia 1944 roku przeprowadzone zostały próby państwowe. Samolot uzyskał wysokie noty, lecz w jednostkach bojowych wyszły na jaw poważne wady ograniczające możliwości bojowe tego samolotu. Przegrzewanie się silnika oraz wpadanie w wibracje podczas operowania dźwignią gazu stanowiły poważny problem dla pilotów. Mała żywotność silnika (25 godzin) także nie była plusem tego samolotu.

Dopiero w późniejszych seriach wprowadzono poprawki umożliwiające lepsze wykorzystnie możliwości bojowych samolotu. Lecz do samego końca produkcji nie udało się usunąć wszystkich wad silnika WK-107A, który z powodu swych "kaprysów" był poważnym problemem zarówno dla pilotów jak i dla mechaników.

Samolot Jak-9U był produkowany w okresie kwiecień 1944 - sierpień 1945 w liczbie 3921 egzemplarzy.

W grudniu 1947 roku było 19 sztuk samolotów tego typu na stanie Ludowego Lotnictwa Polskiego.

Samolot Jakowlew Jak-9U był jednosilnikowym dolnopłatem o konstrukcji mieszanej. Kadłub drewniany składał się ze spawanej kratownicy stalowej pokrytej blachą duralową (w części przedniej i środkowej), oraz sklejką (z tyłu kadłuba). Skrzydła drewniane z dźwigarem duralowym, kryte sklejką. Lotki metalowe. Usterzenie drewniane poziome kryte sklejką i płótnem. Powierzchnie sterowe kryte blachą duralową. Podwozie klasyczne chowane w locie. Uzbrojenie samolotu stanowiły dwa 12,7 mm karabiny maszynowe UBS i jedno 20 mm działko SzWak (strzelające przez wał śmigła). Załogę samolotu Jakowlew Jak-9U stanowił pilot.

Silnik	WK-107A (rzędowy, chłodzony cieczą)
Moc [KM]	1650
Rozpiętość [m]	9,74
Długość [m]	8,55
Powierzchnia nośna [mkw]	17,15
Masa własna [kg]	2512
Masa całkowita [kg]	3204
Obciąż. pow. nośnej [kg/mkw]	187
Obciążenie mocy [kg/KM]	2,14
Prędkość maks. [km/h]	672
Prędkość wznosz. [m/s]	16,67
Pułap [m]	10 650
Zasięg [km]	675

Źródła:

• Andrzej GLASS "Polskie skrzydła", Interpress, Warszawa 1984
• Andrzej MORGAŁA, Biblioteczka Skrzydlatej Polski nr 4 "Samoloty myśliwskie w lotnictwie polskim", WKiŁ, Warszawa 1979
• Izydor KOLIŃSKI, "Lotnictwo Polski Ludowej 1944-47", WMON, Warszawa 1987
• Robert BOCK, "Jak-7, Jak-9", AJ-Press, Warszawa 1999
• Ryszard KACZKOWSKI, "TBiU nr 25 Samolot myśliwski Jak-9", WMON, Warszawa 1973
• Tadeusz KRÓLIKIEWICZ, "Polski samolot i barwa", WMON, Warszawa 1990
• Witold SZEWCZYK, Biblioteczka Skrzydlatej Polski "Samoloty na których latali Polacy", WKiŁ, Warszawa 1988