Jakowlew Jak-3

Rosyjski samolot myśliwski opracowany w biurze konstrukcyjnym Aleksandra Jakowlewa, będący rozwinięciem kostrukcji Jak-1b.

Udoskonalenia konstrukcji samolotu szły w kierunku zwiększenia prędkości i zwrotności.

Przede wszystkim udoskonalono aerodynamikę samolotu poprzez usunięcie wystających elementów samolotu. Wlot do chłodnicy oleju zmieniono na dwa wloty u nasady skrzydeł, kółko ogonowe było wciągane do kadłuba, oraz usunięto maszt antenowy. Ponadto poprzez dokładną analizę konstrukcji płatowca odciążono go o 200 kg.

Pierwszy prototyp znany jako Jak-1M został wykonany w kwietniu 1943 roku. Już pierwsze próby wykazały znaczącą poprawę osiągów oraz własności pilotażowych samolotu. W produkcji jak zwykle popełniono szereg niedopracowań i w efekcie samoloty seryjne miały zmniejszone osiągi z powodu wzrostu masy. Z tego też powodu zdjęto z uzbrojenia jeden z karabinów UBS.

Po wprowadzeniu do rosyjskich jednostek bojowych w 1943 roku i pierwszych spotkaniach z niemieckimi myśliwcami, piloci niemieccy otrzymali formalny zakaz rozpoczynania walk z "Jakami bez przedniej chłodnicy i masztu antenowego".

Generalnie samolot był oceniany bardzo wysoko choć miano zastrzeżenia do zbyt słabego uzbrojenia, które nie pozwalało przy pierwszym podejściu na zestrzelenie samolotu bombowego.

W polskim lotnictwie używano łącznie 25 sztuk samolotów tego typu w okresie od listopada 1944 roku do lutego 1946 roku.

Samolot Jakowlew Jak-3 był jednosilnikowym dolnopłatem o konstrukcji mieszanej lub całkowicie metalowej (pod koniec wojny). Kadłub drewniany składał się ze spawanej kratownicy stalowej pokrytej blachą duralową (w części przedniej i środkowej), oraz sklejką krytą płótnem (z tyłu kadłuba). Skrzydła drewniane z dźwigarem duralowym, kryte sklejką. Lotki metalowe. Usterzenie drewniane poziome kryte sklejką i płótnem. Powierzchnie sterowe kryte blachą duralową. Podwozie klasyczne chowane w locie. Z chowanym kółkiem ogonowym. Uzbrojenie samolotu stanowiły dwa 12,7 mm karabiny maszynowe UBS i jedno 20 mm działko SzWAK, całość zamontowana w kadłubie. Załogę samolotu Jakowlew Jak-3 stanowił pilot.

Inne fotografie / ilustracje:

Silnik	WK-105PF1 (rzędowy, chłodzony cieczą)
Moc [KM]	1240
Rozpiętość [m]	9,20
Długość [m]	8,50
Wysokość [m]	2,42
Powierzchnia nośna [mkw]	14,85
Masa własna [kg]	2123
Masa całkowita [kg]	2650
Prędkość maks. [km/h]	646
Prędkość wznosz. [m/s]	18,5
Pułap [m]	10 400
Zasięg [km]	648

Źródła:

• Robert BOCK, "Jak-1, Jak-3", AJ-Press, Warszawa 1998
• Bill GUNSTON, "Combat Aircraft", Tiger Books International, London 1990
• Izydor KOLIŃSKI, "Lotnictwo Polski Ludowej 1944-47", WMON, Warszawa 1987
• Tomasz J. KOWALSKI, "TBiU nr 52 Samolot myśliwski Jak-3", WMON, Warszawa 1978
• Tadeusz KRÓLIKIEWICZ "Polski samolot i barwa", WMON, Warszawa 1990
• Andrzej MORGAŁA, Biblioteczka Skrzydlatej Polski, "Samoloty myśliwskie w lotnictwie polskim", WKiŁ, Warszawa 1979
• Witold SZEWCZYK, "Samoloty na których latali Polacy", WKiŁ, Warszawa 1988