Holandia - szlakiem operacji Market-Garden - most w Arnhem

Most w Arnhem - działania bojowe

17.września 1944

Bombardowanie Arnhem około godz. 11:30.

O godz. 12:40 lądowanie w okolicach Arnhem oddziałów zaznaczających miejsca lądowania dla 1.DPD.

Dwadzieścia minut później o godz. 13:00 na lądowisku "L" oraz na południe od Wolfheze lądowanie szybowców sztabu 1.DPD.

Zabezpieczenie północnego krańca mostu w Arnhem przez 2.batalion/1.BSpad/1.DPD dowodzony przez płk Frost'a. Wykrycie brytyjskich spadochroniarzy nastąpiło dopiero podczas próby przejazdu Kampfgruppe "Frundsberg" od strony północnej.

Dopiero po tym zgrupowanie SS gen.Bittrich'a zabezpieczyło południowy kraniec mostu.

18.września 1944

Do godz. 08:00 doszło wzmocnienie przyczółka na moście w Arnhem w postaci części składu 2. batalionu/1.BSpad/1.DPD, oraz elementów dowództwa 1.BSpad/1.DPD oraz środków łączności z 1.DPD. Dodatkowo zapewniono przyczółkowi wsparcie z artylerii 1.DPD.

Od samego świtu most drogowy w Arnhem ostrzeliwano z niemieckiej artylerii. Ok. godz. 09:30 został odparty atak jednostek SS.

Podczas walk ulicznych w Arnhem toczonych przez 1.BPD/I.KPD w odległości 2 km od mostu drogowego został ranny gen.bryg. Lathbury, a gen.maj.Urquhart był całkowicie odcięty i musiał się ukrywać w jednym z budynków. 1.BSpad/1.DPD została całkowicie odrzucona przez Kampfgruppe "Spindler".

Po przybyciu dowódcy 4.BPD/1.DPD rozpoczęto na przygotowania przebicia się przez Arnhem, w celu wsparcia sił brytyjskich na północnym krańcu mostu drogowego.

19.września 1944

Jeszcze przed świtem o godz. 03:30 rozpoczęto atak 1.BSpad posuwając się od Oosterbeek do Arnhem wzdłuż Dolnego Renu. Równolegle posuwała się wzdłuż torów kolejowych przybyła poprzedniego dnia 4.BSpad/1.DPD.

Ok. godz. 10:00 atak 1.BSpad/1.DPD uwikłanej w walki miejskie załamał się. 4.BSpad/1.DPD udało się natomiast odbić gen.Urquhat'a. Żadna z jednostek nie dotarła do północnego krańca mostu.

Ostrzeliwanie pozycji brytyjskich przy moście drogowym w Arnhem przez moździerze i działa. Część spadochroniarzy została wyparta z niektórych zajmowanych domów (z 18-tu domów w rękach brytyjskich pozostało 10). Atakowały SS-Kampfgruppe "Knaust" i "Brinkmann".

20.września 1944

Ponowne ostrzeliwanie przyczółka na północnym krańcu mostu drogowego w Arnhem przez artylerię niemiecką. Dotychczasowy dowódca ppłk Frost został ranny i dostał się do niewoli. Dowodzenie przejął mjr Gough.

21.września 1944

Ok. godz. 12:00 ostateczne zdobycie północnego przyczółka mostu drogowego w Arnhem przez oddziały niemieckie. Niedobitki brytyjskie walczyły jeszcze dwa następne dni.

Linki do pozostałych miejsc:

Materiały źródłowe:

Stephen Badsey "Arnhem 1944 - o jeden most za daleko", Osprey Publishing, Poznań 2011

Wojciech Markert "Arnhem 1944", OW "Alma-Press", Warszawa 2006

Taylor Downing "Podniebni szpiedzy", Dom Wydawniczy Rebis, 2013, Poznań

Tekst i zdjęcia: Paweł Piwoński