Modelarstwo Pawła Piwońskiego
 
     
  Dokumentacja | Narzędzia | Techniki | Galerie | Projekty | Nowości | Linki | Prawa autorskie

 
     
   
 
 
     
 

Holandia - szlakiem operacji Market-Garden - Oosterbeek

Oosterbeek - działania bojowe

17.września 1944

Około godz. 11:30 bombardowanie Arnhem i miejsc w rejonach zrzutów, znanych ze stacjonowania jednostek niemieckich.

O godz. 12:40 wylądowanie w okolicach Arnhem oddziałów zaznaczających miejsca lądowania dla 1.DPD.

O godz. 13:00 wylądowanie szybowców sztabu 1.DPD na lądowisku "L" oraz na południe od Wolfheze.

Po zabezpieczeniu przez 1.BPD/I.KPD lądowisk dla szybowców (na zachód od Arnhem), po 15:00 rozpoczęcie kierowania się w kierunku Arnhem drogami Tiger, Lion i Gepard. Ruch ten był opóźniany przez pododdziały Kampfgruppe ?Kraft", w szczególności na wysuniętej najdalej na północ drodze Lion. Występowały także zakłócenia w łączności spowodowane przez silną radiostację Luftwaffe.

Opuszczenie o godz. 16:00 stanowiska dowodzenia przez dowódcę 1.DPD gen.Urquhart'a, z powodu braku kontaktu z oddziałem mjr Gough'a. Zablokowany przez niemieckie grupy bojowe działające na zachód od Arnhem spędził noc z 3. batalionem/1.BSpad/1.DPD.

Brak zabepieczenia przeprawy promowej k. Heveadorp przez mjr Gough'a z powodu braku decyzyjności na stanowisku dowodzenia 1.DPD.

Umocnienie się niemieckich sił na północ od Oosterbeek przez wchłonięcie Kampfgruppe "Kraft" do zgrupowania gen. Harzer'a.

18.września 1944

Wylądowanie drugiej fali wojsk brytyjskich na zachód od Arnhem ok. godz. 15:00. Dostarczenie 4.BPD/1.DPD oraz pułku Staffordshire. Utracono dużą część zaopatrzenia.

Spory spory o dowodzenie 1.DPD pod nieobecność gen.Urquhart'a po przybyciu dowódcy 4.BPD/1.DPD na stanowisko dowodzenia 1.DPD. Ostateczne ustalenie przygotowania przebicia się przez Arnhem, w celu wsparcia sił brytyjskich na północnym krańcu mostu drogowego.

Kłopoty z łącznością pomiędzy dowództwem I.KPD, a dowództwem 1.DPD. Brak realnego oszacowania sytuacji z terenów walk w dowództwie I.KPD.

19.września 1944

Rozpoczęcie ataku 1.BSpad o godz. 03:30 od Oosterbeek do Arnhem wzdłuż Dolnego Renu. Równoległe natarcie wzdłuż torów kolejowych przez 4.BSpad/1.DPD.

Załamanie się natarcia ok. godz. 10:00 prowadzonego przez 1.BSpad/1.DPD uwikłaną w walki miejskie. Udane odbicie gen.Urquhat'a przez 4.BSpad/1.DPD. Żadnej z jednostek nie udało się dotrzeć do północnego krańca mostu.

O godz. 13:00 rozpoczęcie startu trzeciej fali szybowców z Wielkiej Brytanii. Z powodu problemów z łącznością zabrakło aktualizacji o zmianie miejsca lądowania pod Arnhem. Skierowanie ok. godz. 16:00 rzut szybowcowego 1.SBS na strefę "L" pod Arnhem, między atakującą SS-Kampfgruppe "Kraft", a osłaniające lądowisko brytyjskie jednostki. Ocalenie przez 1.SBS niewielkiej części z lądujących oddziałów.

20.września 1944

Ustalenie miejsca ostatecznego zrzutu 1.SBS w okolicach Driel. Określenie zakresu działań 1.SBS na uchwycenie przyczółka oraz opanowanie przeprawy promowej w Heveadorp.

Oddanie po negocjacjach z Niemcami kilku utrzymywanych domów z rannymi, tak aby mogli oni dostać opiekę medyczną.

21.września 1944

Utracenie przez 1.pułk Border zajmowanego wzgórza Westerbouwing koło przeprawy w Heveadorp. Już do końca operacji nie udało się siłom brytyjskim odbić tego istotnego punktu terenowego.

22.września 1944

Podjęcie przez 1.SBS próby przedarcia się na północny brzeg Dolnego Renu. Ok. godz. 21:00 udało się przedrzeć jedynie 35-ciu polskim spadochroniarzom.

Przegrupowanie sił niemieckich atakujących Oosterbeek w celu podjęcia ostatecznego natarcia na stanowiska 1.DPD w dniu 23 września 1944 roku.

Podczas zebrania w Wersalu podjęcie decyzji o kontynuowaniu natarcia aliantów szerokim frontem, zamiast przebijania się przez Arnhem do Niemiec. W związku z tym dowództwo I.KPD wyraziło zgodę na ewakuację 1.DPD z Oosterbeek.

23.września 1944

Działania lotnicze 2nd TAF wspierające obronę brytyjską w Oosterbeek.

Przyporządkowanie 1.SBS pod dowództwo 130. bryg./43.DP. Wieczorem 200 polskich spadochroniarzy z 1.batalionu/1.SBS przeprawiło się na drugi brzeg Dolnego Renu.

24.września 1944

Ponowne wspieranie przez 2nd TAF pozycji brytyjskich w Oosterbeek.

O godz. 15:00 ogłoszenie porozumienia o przerwaniu ognia. 700 rannych żołnierzy alianckich z Oosterbeek oddano pod niemiecką opiekę medyczną. Oddano kolejny kawałek zajmowanego przez 1.DPD obszaru.

Wzmocnienie siły niemieckich w rejonie Arnhem i Oosterbeek przez czołgi Pz.Kpfw.VIB Konigstiger.

Ocena wieczorem w Driel warunków przeprawowych i podjęcie decyzję o wycofaniu 1.DPD z pozycji w Oosterbeek w nocy z 24 na 25 września 1944. Tej nocy nie podjęto się realizacji wycofania 1.DPD.

25.września 1944

W nocy ok. godz. 02:00 rozpoczęcie szturmu dwóch kompanii 4.baonu/pułku Dorsetshire/43.DP przez Dolny Ren po zachodniej stronie pozycji 1.DPD. Nie udało się utrzymać przyczółka i ostatecznie wycofano się z dużymi stratami wśród oddziałów desantowych.

Po fiasku desantu rozpoczęto omawianie operacji Berlin, czyli planu wycofania 1.DPD z Oosterbeek.

Podczas dziennych walk z siłami niemieckimi, pozostawienie przez 1.DPD kolejnej grupy 500 rannych w Oosterbeek.

Wieczorem i w porze nocnej siłami 43.DP rozpoczęcie organizacji przeprawy ewakuacyjnej pod Renkum.

O godz. 21:00 rozpoczęcie ewakuacji 1.DPD spod Oosterbeek przez Dolny Ren.

26.września 1944

Zakończenie ewakuacji 1.DPD z Oosterbeek o godz. 05:50. Ostatecznie z walczących tam 10 300 spadochroniarzy z 1.DPD i 1.SBS wróciło 2398 (w tym 160 z 1.SBS). W samej 1.SBS straty wyniosły 378 żołnierzy.

Do godz. 14:00 jednostki niemieckie zajęły cały rejon zajmowany przy hotelu Hartenstein.

Linki do pozostałych miejsc:

Materiały źródłowe:

  • Stephen Badsey "Arnhem 1944 - o jeden most za daleko", Osprey Publishing, Poznań 2011
  • Wojciech Markert "Arnhem 1944", OW "Alma-Press", Warszawa 2006
  • Taylor Downing "Podniebni szpiedzy", Dom Wydawniczy Rebis, 2013, Poznań

Tekst i zdjęcia: Paweł Piwoński

Pomniki i miejsca pamięci

Hotel Hartenstein

Hotel Hartenstein - ekspozycja

   

 
     
 
 
     
  05.06.2013 © Modelarstwo PawłaP