Modelarstwo Pawła Piwońskiego
 
     
  Dokumentacja | Narzędzia | Techniki | Galerie | Projekty | Nowości | Linki | Prawa autorskie

 
     
 

 
 
 
     
 

BMW R75, Hasegawa, skala 1:72

BMW R75, skala 1:72

Historia powstania

Charakterystycznym elementem działań wojsk niemieckich były oddziały bądź pojedynczy żołnierze poruszający się na ciężkich motocyklach z bocznym koszem dla strzelca lub pasażera.

Jednym z producentów takich motocykli była firma BMW. Sukces jaki odniosła wdrażając do produkcji seryjnej model R75 był w dużej mierze zasługą inżyniera silników lotniczego Maxa Friza. Max Friz jeszcze podczas I WŚ projektował silniki lotnicze. Po zakończeniu wojny w 1918 roku nie mogąc projektować silników lotniczych z racji zakazu ich konstruowania i produkcji na terenie Niemiec, zaczął projektować silniki do łodzi.

W 1922 roku zaprojektował dla BMW (Bayerische Motoren Werke) chłodzony powietrzem silnik M2 B15 w układzie bokser jako napęd siłowni stacjonarnej. Rozwiązanie to zostało wykorzystane przez inną firmę Victoria jako napęd motocykli produkowanych w tejże firmie. Drugim zastosowaniem wspomnianego silnika Max'a Friza było użycie go w motocyklu Helios produkowanym przez Bayerische Flugzeugwerke AG.

W 1923 roku firma BMW wprowadziła na rynek motocykl BMW R32 z silnikiem w układzie bokser poj. 500 cm3 i 8,5 KM mocy ułożonym poprzecznie do kierunku jazdy i z napędem na tylne koło przez wał kardana. Całością projektu kierował inż. Max Friz będąc w tym okresie czasu dyrektorem zakładów BMW. Ten model motocykla był zarazem wyjściowym projektem do produkcji reszty motocykli wojskowych, dzięki którym BMW zdobyło duże uznanie w niemieckiej armii. Modelem R32 zdobyto w 1924 roku dużą ilość nagród podczas Wyścigów Drogowych Niemiec, co tylko potwierdziło możliwości motocykli.

W roku 1925 wprowadzono na rynek nowy motocykl sportowy R37 z silnikiem górnozaworowym o poj. 500 cm3 i o mocy 16 KM. W tym samym czasie na rynku były sprzedawane motocykle R39 z silnikiem jednocylindrowym. Charakterystyczną cechą modelu R37 było resorowanie przedniego koła amortyzatorami piórowymi oraz dźwignia zmiany biegów umieszczona przy zbiorniku paliwa. Dalsze konstrukcje R42, R47, R52, R57 były napędzane silnikiem o pojemności 500 cm3 i stanowiły swoiste wzorce rozwiązań konstrukcyjnych do których powracano jeszcze przez następne lata. Modele R62, oraz R63 miały już silniki o mocy 750 cm3 i o mocach odpowiednio 18 i 24 KM.

W roku 1929 zaczęto już projektowanie i produkcję motocykli z ramami odpornymi na obciążenia skrętne, czego przykładem były modele R11 i R16. Dalsze sukcesy na znanych rajdach motocyklowych tylko powiększały ilość pozytywnych opinii o jednośladach z BMW. W latach 1927 - 1937 odpowiednio przygotowane motocykle z BMW biły rekordy prędkości. W 1927 na motocyklu BMW R750 - 216,06 km/h - z silnikiem ze sprężarką, a 1937 roku na motocyklu z dopracowaną aerodynamiką i podrasowanym silnikiem - 279,503 km/h.

W roku 1933 użyto po raz pierwszy w zawodach motocykl z wózkiem bocznym posiadającym własny napęd. W roku 1935 zamiast charakterystycznych resorów piórowych wprowadzono do resorowania przedniego koła teleskopowe zawieszenie przednie na sprężynach śrubowych. Po serii doświadczeń na rynek weszły modele R12 i R17 z olejowymi amortyzatorami teleskopowymi, z czego model R12 miał opinię najbardziej niezawodnej maszyny Wehrmachtu.

Kolejne modele R5, R6 mają już ramy rurowe, a R20 i R35 mają już przednie teleskopowe amortyzatory olejowe. W następnych wersjach R51, R61, R66 i R71 stosuje się również nowe rozwiązanie techniczne w postaci tylnego wahacza, co dodatkowo zwiększa i tak dobre własności trakcyjne tych motocykli. Przełomem jest rok 1939 kiedy to dowództwo armii niemieckiej składa zamówienie na zaprojektowanie ciężkiego motocykla terenowego z wózkiem bocznym. Na podstawie wcześniejszych doświadczeń zakłady BMW miały praktycznie gotową ofertę w stosunkowo krótkim czasie.

Na wiosnę 1941 roku przygotowany jest model R75 napędzany silnikiem górnozaworowym w układzie bokser o mocy 26 KM i pojemności 750 cm3. Tak małą moc pozostawiono celowo dla zwiększenia żywotności silnika i jego odporności na przegrzanie przy małych obrotach. Dawało to możliwość dłuższej jazdy z małą prędkością 3 km/h. Zwrócono też uwagę na staranne filtrowanie powietrza, stosując filtry z kąpielą olejową. Novum było zastosowanie biegu wstecznego pozwalającego na lepsze wyprowadzenie motocykla z błota w przypadku ugrzęźnięcia.

Ręcznie blokowany mechanizm różnicowy pozwalał na bardziej optymalną jazdę z wózkiem bocznym, a jego zablokowanie pozwalało na szybsze pokonanie piasków pustyni, błota czy też zasp śnieżnych. Dodatkowe zabezpieczenia w postaci gumowych manszet na przednie teleskopy zmniejszały zużycie amortyzatorów w terenie. Dodatkowo wzmacniana rama pozwalała na sprawne wymontowywanie i obsługę poszczególnych podzespołów. Koła tylne oraz wózka miały hamulce hydrauliczne. Jedynie koło przednie było wyposażone w hamulec szczękowy mechaniczny. Ogumienie miało rozmiary stosowane w kołach używanych w samochodzie terenowym Kubelwagen, co pozwalało na uzyskanie lepszej przyczepności w terenie.

Kosz był zamontowany do ramy na dwóch tylnych półresorach, a dodatkowy wahacz w wózku kosza amortyzował większe wstrząsy. Użycie takiej ilości rozwiązań pozwoliło na w miarę swobodne poruszanie się po terenie w różnych warunkach klimatycznych. Cechy te szczególnie zostały docenione podczas walk w Afryce gdzie w ekstremalnych warunkach klikmatycznych zdały egzamin zdobywając uznanie nawet brytyjskich wojsk które wyposażały swe niektóre pustynne pododdziały w zdobyczne motocykle (np. R12).

Zmotoryzowane kolumny strzelców motocyklowych zapewniały armii niemieckiej na frontach Europy dużą dynamikę działań, połączoną z szybkim tempem przemieszczania się wojsk. Dodatkowe użycie tych motocykli do celów łącznikowych, rozpoznania oraz transportu medycznego tylko potwierdziło uniwersalność oraz żywotność konstrukcji. Można powiedzieć że motocykl ten był jednym z kilku swoistych symboli niemieckich wojsk podczas II wojny światowej.

Materiały źródłowe:

1) Janusz Piekałkiewicz, "Motocykle BMW R12/R75 w II wojnie światowej", AWJM 2005
2) Kaszczejew L.B., "BMW R75, Zundapp KS 750 - niemieckije armiejskie motocikly", Wojennyje Masziny No.49
3) "Motocikly Wiermachta", Wojennoje Foto No.6

Opis modelu

Model zrobiłem prosto z pudełka.
Prace zacząłem od szlifowania wszystkich nadlewek na wszystkich kilkunastu elementach. Dopiero po tym zabiegu przykleiłem koło do ramy wózka na kosz, i m.in. kierownicy. Tak przygotowane elementy pozostawiłem do wyschnięcia, a potem zabrałem się za malowanie.

BMW R75, skala 1:72

Po malowaniu podstawowym kolorem Panzer Grau skleiłem dwie połówki kosza. Zakleiłem otwór na mocowanie km-u, oraz zaszpachlowałem i wyszlifowałem miejsca połączenia połówek kosza i pozostawiłem go do malowania. Sam motocykl wyposażyłem w dorabianą tablicę rejestracyjną na tylnym błotniku, czego nie było w zestawie.

BMW R75, skala 1:72 BMW R75, skala 1:72

Następnym krokiem było pomalowanie pozostałych nie pomalowanych powierzchni na koszu i na motocyklu na kolor Panzer Grau. Po wyschnięciu lakieru koloru podstawowego pomalowałem na bazowe kolory silnik, siedziska, ogumienie oraz inne detale.

BMW R75, skala 1:72

Następnym etapem było zrobienie podkładu z lakieru błyszczącego, nałożenie kalkomanii, oraz zabezpieczenie ich lakierem bezbarwnym. Pozostało mi zrobić zabrudzenia wg metody podanej w Malowanie zabrudzeń, cz.1 . Po wyschnięciu wash'a olejnego, zaakcentowałem obtarcia grafitowym ołówkiem. Na sam koniec nałożyłem warstwę zmatowiającą na kalkomanię. Malowanie dokończyło pomalowanie na czerwono elementów oświetlenia.

BMW R75, skala 1:72

Pozostało mi tylko skleić wszystko w całość i dać do wyschnięcia. Efekt widać na zdjęciu.
Model jest naprawdę prosty do sklejenia. Trochę czasu zabiera wykończenie kosza - jednakże jest to dobry materiał do poćwiczenia na początek. Dla bardziej wymagających osób - jest też pole do popisu z racji braku części detali w stosunku do oryginalnej konstrukcji.

BMW R75, skala 1:72

Lakiery

  • Agama A25M Panzergrau
  • Pactra A7 Insignia Red
  • Agama P8 Me Polish Silver
  • Pactra A46 Black Matt

BMW R75, skala 1:72 BMW R75, skala 1:72 BMW R75, skala 1:72
BMW R75, skala 1:72 BMW R75, skala 1:72 BMW R75, skala 1:72
  BMW R75, skala 1:72  

 
     
 
 
     
  14.06.2008 © Modelarstwo PawłaP